بسم الله الرحمن الرحیم
* استغفار امیرالمومنین(ع)*
{هفتادبند}
مناجات
این استغفاری است که مولا امیرالمومنین(ع)
به جهت دولت ومکنت وآمرزش گناهان
سفارش فرموده اندوحاوی معارف بسیاری
است که از جمله علت بسیاری ازابتلائات وگناهان ناشناخته دران تبیین شده است.
امام صادق علیه السلام فرمودند:هرکس راکه خدا
چهارچیزبه او عنایت فرموده باشدازچهارچیزمحرم نگردد:اول:کسی که خداتوفیق دعابه اوعنایت فرموده ازاجابت محروم
نشود. دوم:هرکس که توفیق استغفاریابدازمغفرت خدامحروم نگردد.سوم:هرکس که خداتوفیق شکربه اوعطاکندازو وفورنعمت محروم نگردد.
وچهارم:آنکس که به اوتوفیق صبرداده شودازاجروپاداش الهی محروم نگردد.شعبی میگویدازامیرالمومنین (ع)شنیدم که فرمود:تعجب می کنم ازکسی که بااومحوکننده هست اماازرحمت خدا مایوس است.عرض کردندمحوکننده چیست؟ فرمود:استغفار{که موجب
محوگناهان می گردد}.
کمیل بن زیادنقل می کند که به امیرالمومنین(ع)عرض کردم یاامیرالمومنین
اینکه بندکان به گناه مبتلامی شوندوازان استغفار
می کنندحدوحدوداستغفارچیست؟حضرت فرمود:
توبه.عرض کردم همین بس؟فرمود:خیر.عرض کردم پس چه کند؟فرمود:چون بنده مبتلابه گناه شدوبا دولبانش استغفارکردبایدبه بدنبالش به حقیقت توبه هم دست یابد{برسد}.عرض کردم حقیقت توبه چیست؟فرمودند:تصدیق قلبی این توبه واینکه درضمیرقلبش تعهدکندکه به گناهی که از ان توبه کرده باز نگردد.گفتم اگردیگراین کارراکرداوازمستغفرین است؟فرمود:خیر.عرض کردم چرا؟فرمودچون هنوزبه اصل استغفارنرسیده
است.عرض کردم اصل استغفارچیست؟فرمودند:
رجوع به توبه از آن گناهی که توبه کردی واین اولین درجه عابدان است واولین درجه ترک گناه.
بدان که استغفارکلمه ای است که دارای شش معناست:اول: ندامت وپشیمانی برگذشته دوم :عزم برترک دائمی گناه سوم: ادای حقوق مخلوقات وبندگان خدا که میان تووآنهاست پایمال شده چهارم:
ادای حقوق الهی که برتوفرض وواجب بوده پنجم اینکه هرگوگوشتی که ازحرام بربدنت روئیده شده
را آب کنی آنقدرکه پوست به استخوان برسد تاپس ازآن گوشت تازه ازحلال برویدوششم: اینکه رنج و
سختی اطاعت وبندگی خدارا به نفست بچشانی همان
گونه که لذت شیرینی گناه راچشیده ای.
ابوعمروزبیری ازامام صادق(ع)نقل می کند که
فرمود:خدای رحمت کند بنده ای راکه راضی
نمی شودهم دین وهم کیش اوباشدواین همان است
که درکتاب خداازآن به نجات ازپستی وبصیرت پس
ازکوری امرفرموده تعبیرشده است واین همان استغفاراست که همراه باتوبه واقعی گردد.
خدای متعال درقرآن کریم می فرماید:وآنان که چون مرتکب بدی می گردندیابه خویشتن ستم می کنندبه
یادخدامی افتندوازگناهانشان استغفارمی کنندوچه کسی سزاورترازخداست که آنهارابیامرزدوآنان این
گونه اندکه برانچه مرتکب شده اند دانسته اصرار
نمی ورزند.ودرجای دیگرفرموده :وهرکس مرتکب سوء وبدی وگناهی گرددوبه خویشتن ظلم کندسپس
استغفارنمایدخداراآمرزنده ومهربان می یابد.واین
همان استغفاراست که خدابدان امرفرموده که آن را
به توبه وکنده شدن ازمحرمات خدامشروط نموده
است چه اینکه خوددرکتاب محکمش فرموده است:
هماناکلام نیکووصالح بسوی اوبازمی گردد.
واین آیه دلالت دارد براینکه استغفارراخداقبول نمی کند مگربا
عمل صالح وتوبه حقیقی...سپس حضرت همان شش شرط توبه راکه آقاامیرالمومنین(ع)فرموده بودندگوشزد می فرماید.
محمدبن مسلم ازامام باقرعلیه السلام نقل کرده است که فرمود:
مومن هرگاه ازگناه توبه کند بلافاصله موردآمرزش قرارمی گیردوبایست اعمال نیکویش راپس ازتوبه ومغفرت از
گیردامابخداقسم این امتیاز نیست مگربرای اهل ایمان .
عرض کردم اگردوباره گناه کندودوباره توبه کندچه؟
فرمود:ای محمدبن مسلم:آیافکرمی کنی بنده ی مومن ازگناهانش
پشیمان شودوتوبه کندآنگاه خداتوبه اش رانپذیرد؟عرض کردم
حتی اگربارهااین کاررامرتکب شود؟فرموددند:هرگاه به استغفارو
توبه بازگرددخدااورامی پذیرد چون خدا غفور ورحیم است
توبه رامی پذیردوازسیئات درمی گذردمبادامومنین راازرحمت خدا
مٲیوس کنی.